Podział majątku w nieformalnym związku, czyli jak rozliczyć się z byłym partnerem?

Postępowania sądowe o podział majątku wspólnego byłych małżonków nie należą niestety do łatwych i krótkotrwałych. Jeszcze trudniejsze jest dochodzenie roszczeń majątkowych pomiędzy byłymi partnerami. Tzw. konkubenci nie mogą złożyć do sądu zwykłego wniosku o podział majątku wspólnego na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy dla małżonków. Wynika to z faktu, iż do sytuacji konkubentów nie mają zastosowania przepisy zawarte w dziale III Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dotyczące małżeńskich ustrojów majątkowych, co potwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu Uchwały z dnia 27 czerwca 1996 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 70/96: „Jakkolwiek związek pozamałżeński może spełniać funkcję rodziny, to nie została przyjęta możliwość stosowania w obrębie stosunków majątkowych między konkubentami przepisów regulujących małżeńską wspólność ustawową nawet w drodze analogii”. Partnerów nie łączy ustrój ustawowej wspólności majątkowej, a więc, nie funkcjonuje tu domniemanie, że to co partnerzy nabyli w trakcie trwania ich związku jest majątkiem wspólnym.


Nie oznacza to jednak, iż nie ma możliwości dokonania podziału majątku wspólnego byłych partnerów. W toku prowadzonej sprawy o tzw. podział majątku w konkubinacie konieczne jest powołanie się na przepisy regulujące zniesienie współwłasności lub na przepisy dotyczące bezpodstawnego wzbogacenia. Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądowym, w którym wskazuje się, że: „Dokonując takich rozliczeń sąd stosuje: co do roszczeń z tytułu nabytych wspólnie, na własność lub w posiadanie, nieruchomości i rzeczy ruchomych, jak również z tytułu nakładów dokonanych na te przedmioty – przepisy o zniesieniu współwłasności, natomiast co do roszczeń z tytułu nakładów dokonanych przez jedną z wymienionych osób w przedmiotach należących do drugiej, a wchodzących w skład wspólnego gospodarstwa – przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1970 r., sygn. akt III CZP 62/69, LEX nr 6659).


Kancelaria Adwokacka adwokat Małgorzaty Gorczyńskiej specjalizuje się w prowadzeniu spraw o rozwód, a także spraw o podział majątku wspólnego.